Dobry coach nie rozwi\u0105zuje problem\u00f3w za klienta, natomiast musi w niego wierzy\u0107 cz\u0119sto zanim on sam zacznie docenia\u0107 sw\u00f3j potencja\u0142. O sile coachingu, rozwoju i o tym, czy ka\u017cdy nadaje si\u0119 do tego zawodu – rozmawiam z Agnieszk\u0105 Bugaj. Trenerk\u0105 z wieloletnim do\u015bwiadczeniem, wyk\u0142adowc\u0105 trzech uczelni wy\u017cszych.<\/strong><\/p>\n

Marcin Makowski: Czym w\u0142a\u015bciwie zajmuje si\u0119 coach? Pod tym s\u0142owem kryje si\u0119 wiele niedom\u00f3wie\u0144. Czy to po prostu osoba, kt\u00f3ra uczy jak „efektywnie \u017cy\u0107”?<\/strong><\/p>\n

Agnieszka Bugaj: By\u0142abym daleka od stwierdzenia, \u017ce to osoba kt\u00f3ry uczy jak \u017cy\u0107 \u2013 pr\u0119dzej to kto\u015b, kto pomaga odkry\u0107 nowe, kreatywne sposoby lepszego funkcjonowania w otoczeniu poprzez umiej\u0119tne zadawanie pyta\u0144.\u00a0Najpro\u015bciej m\u00f3wi\u0105c, coach to osoba, kt\u00f3ra towarzyszy klientowi w realizacji jego cel\u00f3w, bez m\u00f3wienia mu, jak ma to zrobi\u0107.<\/p>\n

Coach zadaje dobre, mocne pytania, kt\u00f3re maj\u0105 sprowokowa\u0107 klienta do my\u015blenia, do zmiany punktu widzenia. Coach ma obudzi\u0107 zaanga\u017cowanie klienta do realizacji wyzwa\u0144, kt\u00f3re przed nim stoj\u0105.<\/p>\n

Zdarza si\u0119 oczywi\u015bcie, \u017ce klient kt\u00f3ry przychodzi na pierwsz\u0105 sesj\u0119 zadaje tego typu pytania:<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 co mam zrobi\u0107 ze swoj\u0105 karier\u0105?<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 co mam zrobi\u0107 ze swoim \u017cyciem?<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 co mam zrobi\u0107 z … itd<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 … jak \u017cy\u0107 aby by\u0107 szcz\u0119\u015bliwym?<\/p>\n

Ja przy tego typu pytaniach odbijam pi\u0142eczk\u0119 i pytam:<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 a jak by pan chcia\u0142 \u017cy\u0107?<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 jak wygl\u0105da\u0142aby pani idealna kariera?<\/p>\n

\u00b7\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 a jak sobie wyobra\u017casz szcz\u0119\u015bliwe \u017cycie?<\/p>\n

Wtedy zaczyna si\u0119 praca, bo kiedy odkryjemy czego tak naprawd\u0119 chce klient, kiedy on sam to odkryje, musimy okre\u015bli\u0107 kolejne dzia\u0142ania, kamienie milowe.<\/p>\n

To troch\u0119 tak, jakby kto\u015b nagle sobie u\u015bwiadomi\u0142, \u017ce jest nieszcz\u0119\u015bliwy,\u00a0bo mieszka w bloku i \u017ceby by\u0107 szcz\u0119\u015bliwym musi sobie wybudowa\u0107 dom na dzia\u0142ce. W pierwszej kolejno\u015bci musi powsta\u0107 wizja tego domu, p\u00f3\u017aniej konkretny plan roz\u0142o\u017cony w czasie, kt\u00f3ry doprowadzi go do wybudowania tego domu, trzeba te\u017c wzi\u0105\u0107 pod uwag\u0119 obszary ryzyka czyli co si\u0119 mo\u017ce nie uda\u0107 w tym planie i jak sobie wtedy poradzi\u0107?<\/p>\n

To wygl\u0105da jak bardzo delikatna i skomplikowana praca. Czy w takim razie ka\u017cdy mo\u017ce zosta\u0107 coachem? Jakie trzeba mie\u0107 predyspozycje, aby uprawia\u0107 ten zaw\u00f3d?<\/strong><\/p>\n

Ja mocno rekomenduj\u0119 zaw\u00f3d coacha, ale w zgodzie ze standardami ICF (International Coach Federation), czyli najwi\u0119kszej federacji coach\u00f3w na \u015bwiecie.<\/p>\n

Pytaj\u0105c o predyspozycje do tego zawodu… Na pewno wa\u017cna jest umiej\u0119tno\u015b\u0107 budowania relacji, autentycznego s\u0142uchania, zadawania inspiruj\u0105cych pyta\u0144, umiej\u0119tno\u015b\u0107 pod\u0105\u017cania za klientem, tworzenia przestani w rozmownie. Coach powinien by\u0107 te\u017c ciekawy swojego klienta. Wa\u017cne jednak jest, aby nie myli\u0107 \u201eciekawy\u201d z \u201eciekawski\u201d. Coach ma wierzy\u0107 w swojego klienta zanim ten klient uwierzy sam w siebie.<\/p>\n

Z mojego punktu widzenia wa\u017cne jest te\u017c, aby coach potrafi\u0142 pracowa\u0107 nad swoim ego. W zwi\u0105zku z tym, to nie jest na pewno zaw\u00f3d dla os\u00f3b, kt\u00f3re za wszelk\u0105 cen\u0105 musz\u0119 by\u0107 w centrum uwagi. W relacji klient-coach, to klient jest gwiazd\u0105. To klient jest w tej relacji najwa\u017cniejszy, a moj\u0105 rol\u0105 jako coacha jest by\u0107 lustrem i odzwierciedla\u0107 to, co widz\u0119 i to, co s\u0142ysz\u0119. Oczywi\u015bcie tak, aby sk\u0142oni\u0107 klienta do dzia\u0142ania, zbudowa\u0107 z nim relacj\u0119 opart\u0105 na zaufaniu.<\/p>\n

Czy coachem mo\u017cna zosta\u0107 „samodzielnie”, tylko dzi\u0119ki wiedzy wyniesionej z ksi\u0105\u017cek? Jak du\u017c\u0105 rol\u0119 w coachingu odgrywa praktyka?<\/strong><\/p>\n

Ksi\u0105\u017cki jak najbardziej mog\u0105 pom\u00f3c poszerzy\u0107 wiedz\u0119 i na pewno s\u0105 wa\u017cnym elementem edukacji coacha, ale aby zosta\u0107 coachem na pewno nie wystarczy przeczyta\u0107 kilka ksi\u0105\u017cek.<\/p>\n

Aby dobrze wykonywa\u0107 ten zaw\u00f3d, nale\u017cy\u00a0przeje\u015b\u0107 gruntown\u0105 edukacj\u0119, o kt\u00f3rej wspomina\u0142am wcze\u015bniej. Drugim nieod\u0142\u0105cznym elementem zdobywania uprawnie\u0144 na coacha jest prowadzenie sesji coachingowych z pierwszymi klientami, \u00a0kt\u00f3rzy nie s\u0105 uczestnikami kursu. M\u00f3wi\u0105c prosto: praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka.<\/p>\n

W takcie szko\u0142y pocz\u0105tkuj\u0105cy coache poznaj\u0105 si\u0119 nawzajem, zaczynaj\u0105 prowadzi\u0107 pierwsze sesje, ucz\u0105 si\u0119, co to znaczy autentycznie s\u0142ucha\u0107, pod\u0105\u017ca\u0107 na klientem i pomaga\u0107 mu bez m\u00f3wienia jak ma to zrobi\u0107. Pomi\u0119dzy zjazdami i na szkole uczestnicy przeprowadzaj\u0105 sesje coachingowe, ale to s\u0105 sesje z innymi uczestnikami szko\u0142y. Schody zaczynaj\u0105 si\u0119 wtedy, kiedy trzeba ze swoj\u0105 wiedz\u0105 wyj\u015b\u0107 do ludzi. Nie raz ju\u017c widzia\u0142am cudowne grupy z niezwyk\u0142ym potencja\u0142em na coach\u00f3w. Niestety, gdy szko\u0142a si\u0119 ko\u0144czy\u0142a, co\u015b ich blokowa\u0142o i odk\u0142adali praktyk\u0119 na bok. Bez niej, pozostaj\u0105 solidne \u2013 ale tylko podstawy. Coach spe\u0142nia si\u0119 w dzia\u0142aniu.<\/p>\n

Jak do coachingu przekona\u0107 sceptyk\u00f3w? Czy s\u0105 jakie\u015b metody, kt\u00f3re okazuj\u0105 si\u0119 skuteczne nawet pomimo pocz\u0105tkowego niedowierzania osoby, z kt\u00f3r\u0105 si\u0119 pracuje?<\/strong><\/p>\n

Sama by\u0142am mocnym sceptykiem. Na mojej pierwszej szkole coachingu Erickson College w 2008 roku – pami\u0119tam do dzi\u015b – kiedy wyk\u0142adowca Richard Hyams opowiada\u0142 o Strategii Disney\u2019a. Ja siedzia\u0142am ze skrzy\u017cowanymi r\u0119koma i \u00a0m\u00f3wi\u0142am na g\u0142os: \u201eNie powiesz\u00a0 mi chyba, \u017ce ja mam tych zabaw u\u017cywa\u0107, kiedy pracuj\u0119 z zarz\u0105dem? Przecie\u017c to powa\u017cni ludzie\u201d.<\/p>\n

Nie wiem, jak przekona\u0107 innych sceptyk\u00f3w ale wiem, jak mnie, ca\u0142kiem mocnego sceptyka przekona\u0142 coaching. Po pierwsze, przetestowa\u0142am jego dzia\u0142anie i mo\u017cliwo\u015b\u0107 odkrywania potencja\u0142u na sobie. Nauczy\u0142am si\u0119 ufa\u0107 swoim decyzjom i to zrobi\u0142o na mnie du\u017ce wra\u017cenie. Po drugie, dobry coaching jest bardzo logiczny. Us\u0142ysza\u0142am kiedy\u015b stwierdzenie,\u00a0 \u017ce coaching jest po prostu praktycznym zastosowaniem najnowszych odkry\u0107 z dziedziny neurobiologii i\u00a0 neuropsychologii – mnie to przekonuje, bo wiem, \u017ce nie jest to stwierdzenie wyssane z palca. Coaching opiera si\u0119 na odkryciach naukowych z dziedziny psychologii i neurobiologii i dlatego mo\u017ce by\u0107 skuteczny.<\/p>\n

Czy dobry coach stara si\u0119 wykorzystywa\u0107 swoje umiej\u0119tno\u015bci r\u00f3wnie\u017c w relacjach z najbli\u017cszymi?<\/strong><\/p>\n

Oczywi\u015bcie, \u017ce jest taka pokusa i choaching w tych relacjach czasami potrafi pomaga\u0107. Szczeg\u00f3lnie, je\u015bli chodzi o aktywne s\u0142uchanie innych ludzi i przyjmowanie perspektywy innej strony. Natomiast jest jedna wa\u017cna zasada, kt\u00f3rej przestrzegam i kt\u00f3rej ucz\u0119 moich student\u00f3w: \u201eAsk before you coach\u201d. Nigdy nie mo\u017cna kogo\u015b coachowa\u0107 bez pytania o zgod\u0119 i od tego nie ma wyj\u0105tk\u00f3w, je\u017celi kto\u015b tego nie stosuje,\u00a0to jest to manipulacja.<\/p>\n

Obecnie jednak staram si\u0119 mocno rozgranicza\u0107 rol\u0119 coacha\u00a0od roli przyjaci\u00f3\u0142ki czy cz\u0142onka rodziny. My\u015bl\u0119, \u017ce wynika to z tego, \u017ce czasem po prostu mam ochot\u0119 co\u015b wtr\u0105ci\u0107, dopowiedzie\u0107, \u201ewym\u0105drzy\u0107 si\u0119\u201d. Jako coach nie mog\u0119 tego robi\u0107, ale przecie\u017c to takie ludzkie (\u015bmiech).<\/p>\n

Jak Pani uwa\u017ca, sk\u0105d tak du\u017ca popularno\u015b\u0107 coachingu w dzisiejszym \u015bwiecie?\u00a0<\/strong><\/p>\n

My\u015bl\u0119, \u017ce wynika to z tego, \u017ce przynosi on widoczne i bardzo konkretne rezultaty. Tym rezultatem mo\u017ce by\u0107: podwy\u017cka, awans, lepsze wyniki kwartalne, czyli bardzo konkretne mierzalne wska\u017aniki.<\/p>\n

Rezultatem sesji coachingowych mo\u017ce by\u0107 te\u017c wzmocnienie bardzo po\u017c\u0105danych kompetencji. Klient to widzi i zauwa\u017ca, \u017ce zachowuje si\u0119 inaczej. Kiedy\u015b na przyk\u0142ad by\u0142 szefem mocno narzucaj\u0105cym, apodyktycznym, a teraz obserwuje u siebie swobod\u0119 w dzia\u0142aniu, bardziej obserwuje pracownik\u00f3w, ni\u017c im co\u015b narzuca. Wtedy automatycznie poprawia si\u0119 wydajno\u015b\u0107 tych pracownik\u00f3w, bo maj\u0105 okazj\u0119 si\u0119 wykaza\u0107.<\/p>\n

Czasem rezultatem sesji coachingowych jest podj\u0119cie jakiego\u015b dzia\u0142ania, kt\u00f3re si\u0119 odk\u0142ada\u0142o w niesko\u0144czono\u015b\u0107. Mo\u017ce to by\u0107 rozmowa z kim\u015b, kto jest dla mnie wa\u017cny, przygotowanie biznes planu, wys\u0142anie oferty, rozpocz\u0119cie dzia\u0142a\u0144 zwianych z pozwoleniem na budow\u0119, otwarcie konta oszcz\u0119dno\u015bciowego, na kt\u00f3rym b\u0119d\u0119 odk\u0142ada\u0107 pieni\u0105dze na podr\u00f3\u017c do Australii. Kiedy takie rzeczy nagle zaczynaj\u0105 nam wychodzi\u0107, trudno nie kry\u0107 entuzjazmu. I chyba to jest najwi\u0119ksza si\u0142a choachingu.<\/p>\n

Czy coaching jest dla ka\u017cdego?<\/strong><\/p>\n

Dla ka\u017cdego, kto chce pracowa\u0107 nad sob\u0105 \u2013 tak. Mo\u017cna jeszcze doda\u0107, \u017ce dla ka\u017cdego, kto chce wykorzysta\u0107 sw\u00f3j potencja\u0142, bo przecie\u017c mog\u0105 by\u0107 osoby, kt\u00f3re w danej chwili nie widz\u0105 takiej potrzeby. Nie maj\u0105 ochoty opowiada\u0107 komu\u015b obcemu o swoich dylematach zawodowych.\u00a0 Ja wyznaj\u0119 zasad\u0119, \u017ce nie pracuje z nikim na si\u0142\u0119. Nie mo\u017cna nikogo zmusi\u0107 do otwierania si\u0119<\/p>\n

W zawodzie pracuje Pani ponad 10 lat i ma za sob\u0105 1600 godzin sesji coachingowych. Czy co\u015b w tej materii mo\u017ce jeszcze zaskoczy\u0107?<\/strong><\/p>\n

Cho\u0107 w zawodzie coacha pracuje od 6 lat, a od 10 jako trener, \u015bmia\u0142o mog\u0119 powiedzie\u0107, \u017ce ca\u0142y czas co\u015b mnie zaskakuje. Jestem zaskakiwana przez moich klient\u00f3w. To oni s\u0105 dla mnie \u017ar\u00f3d\u0142em du\u017cej inspiracji, fascynuj\u0105 mnie ich procesy my\u015blowe, wnioski kt\u00f3re wyci\u0105gaj\u0105 i przek\u0142adaj\u0105 na konkretne plany i dzia\u0142ania. Mam ten niezwyk\u0142y zaszczyt, \u017ce jestem zapraszana do czyjego\u015b \u015bwiata. To ogromny przywilej, kt\u00f3ry wymaga du\u017cej ostro\u017cno\u015bci i szacunku dla drugiej osoby. Nie mo\u017ce to nas jednak parali\u017cowa\u0107, poniewa\u017c czasem jako coach musz\u0119 zada\u0107 jakie\u015b niewygodne pytanie, kt\u00f3re wytr\u0105ci klienta ze strefy komfortu. Wtedy dopiero cz\u0142owiek mo\u017ce si\u0119 zaskoczy\u0107.<\/p>\n

Najwa\u017cniejsza umiej\u0119tno\u015b\u0107, kt\u00f3r\u0105 da\u0142 Pani coaching, to…?<\/strong><\/p>\n

Zaciekawienie drugim cz\u0142owiekiem, szanowanie cudzych granic, przyzwyczaje\u0144, sposob\u00f3w my\u015blenia. Du\u017co pokory, ale tak … szacunek to by\u0142aby cecha najwa\u017cniejsza.<\/p>\n

Na koniec chcia\u0142bym zapyta\u0107 o dosy\u0107 cz\u0119sto pope\u0142niany b\u0142\u0105d\u00a0rozr\u00f3\u017cnienia\u00a0pomi\u0119dzy coachingiem a\u00a0mentoringiem. Dla osoby postronnej terminy te brzmi\u0105 jak synonimy…<\/strong><\/p>\n

Mog\u0105 tak brzmie\u0107, ale r\u00f3\u017cnica jest do\u015b\u0107 prosta: mentor to osoba, kt\u00f3ra jest ekspertem, podczas gdy w coachingu to klient jest ekspertem.<\/p>\n

W mentoringu to mentor jest tym, kt\u00f3ry ma wi\u0119ksz\u0105 wiedz\u0119\u00a0specjalistyczn\u0105 i ja przekazuje mniej do\u015bwiadczonemu klientowi, uczy go odnosz\u0105c si\u0119 do swoich do\u015bwiadcze\u0144, do swojej wiedzy. Czasem daje mu swoje pomys\u0142y oraz rozwi\u0105zania do sprawdzenia.<\/p>\n

W coachingu z kolei jest tak, \u017ce to klient jest \u017ar\u00f3d\u0142em wiedzy, pomys\u0142\u00f3w. On ma rozwi\u0105zanie, \u00a0nawet jak na pocz\u0105tku m\u00f3wi \u201enie wiem,\u00a0 ty mi powiedz – za to ci p\u0142ac\u0119\u201d.\u00a0 Coach wierzy w klienta, zanim on sam uwierzy w siebie. Klient jest \u017ar\u00f3d\u0142em zasob\u00f3w i mo\u017cliwo\u015bci, kt\u00f3re w\u0142a\u015bnie trzeba odkry\u0107 poprzez odpowiednie \u201eo\u015bwietlenie terenu\u201d, czyli poprzez zdanie dobrych \u00a0pyta\u0144. Chyba na tym polega ta sztuka.<\/p>\n

Agnieszka Bugaj<\/strong>:\u00a06 lat do\u015bwiadcze\u0144 na rynku jako profesjonalny coach w projektach coachingowych (zrealizowanych 1600 godzin coachingu). 10 lat do\u015bwiadcze\u0144 na rynku szkoleniowym i konsultingowym oraz do\u015bwiadczenie jako HR w\u00a0og\u00f3lnopolskiej firmie handlowej oraz firmie „Nowe Motywacje”. Autor i\u00a0realizator program\u00f3w szkoleniowych m.in z zakresu rozwoju umiej\u0119tno\u015bci mened\u017cerskich, coachingu, efektywno\u015bci osobistej i\u00a0biznesowej ponad 3000 godzin szkoleniowych. Wyk\u0142adowca z\u00a0tematyki coachingu na Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza\u00a0Modrzewskiego,\u00a0Europejskiej Szkole im Tischnera w\u00a0Krakowie, oraz Uniwersytecie \u0141\u00f3dzkim. Uczy zawodu w niedawno utworzonej „Akademii Coachingu<\/a>„.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Dobry coach nie rozwi\u0105zuje problem\u00f3w za klienta, natomiast musi w niego wierzy\u0107 cz\u0119sto zanim on sam zacznie docenia\u0107 sw\u00f3j potencja\u0142. O sile coachingu, rozwoju i o tym, czy ka\u017cdy nadaje si\u0119 do tego zawodu – rozmawiam z Agnieszk\u0105 Bugaj. Trenerk\u0105 z wieloletnim do\u015bwiadczeniem, wyk\u0142adowc\u0105 trzech uczelni wy\u017cszych. Marcin Makowski: Czym w\u0142a\u015bciwie zajmuje si\u0119 coach? Pod tym s\u0142owem kryje si\u0119 wiele niedom\u00f3wie\u0144. Czy to po prostu osoba, kt\u00f3ra uczy jak „efektywnie \u017cy\u0107”? Agnieszka Bugaj: By\u0142abym daleka od stwierdzenia, \u017ce to osoba kt\u00f3ry uczy jak \u017cy\u0107 \u2013 pr\u0119dzej to kto\u015b, kto pomaga odkry\u0107 nowe, kreatywne sposoby lepszego funkcjonowania w otoczeniu poprzez umiej\u0119tne zadawanie pyta\u0144.\u00a0Najpro\u015bciej m\u00f3wi\u0105c, coach to osoba, kt\u00f3ra towarzyszy klientowi w realizacji jego cel\u00f3w, bez m\u00f3wienia mu, jak ma to zrobi\u0107. Coach zadaje dobre, mocne pytania, kt\u00f3re maj\u0105 sprowokowa\u0107 klienta do my\u015blenia, do zmiany punktu widzenia. Coach ma obudzi\u0107 zaanga\u017cowanie klienta…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":819,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[60],"tags":[248],"class_list":["post-818","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-biznes","tag-coaching"],"yoast_head":"\n