Grupa m\u0142odych Niemc\u00f3w i\u00a0Francuz\u00f3w w\u00a0ramach \u201eperformansu\u201d uczci\u0142a pami\u0119\u0107 \u017co\u0142nierzy poleg\u0142ych pod\u00a0Verdun biegaj\u0105c po\u00a0ich grobach. By\u0107 mo\u017ce idea by\u0142a szczytna, ale\u00a0zamieniaj\u0105c cmentarze w\u00a0miejsca eksperyment\u00f3w artystycznych, naruszamy jedn\u0105 z\u00a0ostatnich \u015bwi\u0119to\u015bci kultury Zachodu \u2013 godne oddanie czci zmar\u0142ym. Kiedy tego typu rzeczy dziej\u0105 si\u0119 przy oficjalnym poparciu w\u0142adzy, rodzi si\u0119 zasadne pytanie: ile chrze\u015bcija\u0144skiego etosu zosta\u0142o dzisiaj w\u00a0Europie?<\/strong><\/p>\n

W\u00a0po\u0142owie maja mia\u0142em okazj\u0119 uczestniczy\u0107 w\u00a0obchodach rocznicy bitwy o\u00a0Monte Cassino. Ceremonia, kt\u00f3ra\u00a0si\u0119 tam odby\u0142a z\u00a0udzia\u0142em weteran\u00f3w i\u00a0prezydenta, wyra\u017anie poruszy\u0142a r\u00f3wnie\u017c obecnych W\u0142och\u00f3w, kt\u00f3rzy\u00a0przywykli przecie\u017c do\u00a0podobnych uroczysto\u015bci. Pomi\u0119dzy rz\u0119dami bia\u0142ych krzy\u017cy, na\u00a0baczno\u015b\u0107 sta\u0142y poczty sztandarowe, reprezentacje wszystkich rodzaj\u00f3w si\u0142 zbrojnych, harcerze oraz\u00a0przedstawiciele szk\u00f3\u0142 im.\u00a0genera\u0142a W\u0142adys\u0142awa Andersa. Odby\u0142a si\u0119 msza \u015bwi\u0119ta, wyg\u0142oszono przem\u00f3wienia, od\u015bpiewano \u201eCzerwone maki\u201d i\u00a0oddano salw\u0119 honorow\u0105, kt\u00f3rej\u00a0echo ponios\u0142o si\u0119 a\u017c do\u00a0klasztoru. By\u0142a w\u00a0tym wszystkim szlachetna prostota, okazanie honoru poleg\u0142ym i\u00a0\u015bwiadomo\u015b\u0107 powagi miejsca, w\u00a0kt\u00f3rym si\u0119 przebywa. Nie zaburzy\u0142o jej nawet przybycie jednostki rekonstrukcji historycznej na\u00a0ameryka\u0144skich jeepach Willisach, kt\u00f3rej\u00a0przedstawiciele ubrani w\u00a0polskie mundury z\u00a0epoki, brali udzia\u0142 w\u00a0ceremonii. Dlaczego o\u00a0tym pisz\u0119? Poniewa\u017c 29 maja we\u00a0Francuskim Verdun mia\u0142o miejsce podobne, a\u00a0jednocze\u015bnie w\u00a0warstwie symbolicznej diametralnie odmienne wydarzenie \u2013 setna rocznica jednej z\u00a0najkrwawszych bitew \u015bwiata.<\/p>\n

Od\u00a0lutego do\u00a0grudnia 1916 roku w\u00a0brutalnym starciu o\u00a0kawa\u0142ek nieistotnej z\u00a0punktu widzenia strategicznego ziemi, \u015bmier\u0107 ponios\u0142o prawie 700 tys. Niemc\u00f3w i\u00a0Francuz\u00f3w, w\u00a0armiach kt\u00f3rych\u00a0s\u0142u\u017cyli r\u00f3wnie\u017c Polacy. Aby zrozumie\u0107 skal\u0119 tego konfliktu, wystarczy sobie uzmys\u0142owi\u0107, \u017ce\u00a0ka\u017cdego dnia bitwy w\u00a0m\u0119czarniach kona\u0142o ponad 2300 \u017co\u0142nierzy. Nic dziwnego, \u017ce\u00a0okr\u0105g\u0142a rocznica tego wydarzenia musia\u0142a by\u0142 r\u00f3wnie\u017c okazj\u0105 do\u00a0spotkania na\u00a0szczeblu politycznym. Do\u00a0bardzo wymownego gestu mi\u0119dzy prezydentem Francji Francoisem Hollandem i\u00a0kanclerz Niemiec Angel\u0105 Merkel dosz\u0142o w\u00a0mauzoleum w\u00a0Douamont, po\u015bwi\u0119conemu pami\u0119ci 130 tys. ofiar, kt\u00f3rych\u00a0zw\u0142ok nie uda\u0142o si\u0119 zidentyfikowa\u0107. W\u0142a\u015bnie tam przedstawiciele dw\u00f3ch niegdy\u015b zwa\u015bnionych kraj\u00f3w zapalili znicze i\u00a0u\u015bcisn\u0119li sobie d\u0142onie m\u00f3wi\u0105c o\u00a0bezsensie wojny. Gdyby\u00a0ca\u0142a historia zako\u0144czy\u0142a si\u0119 w\u00a0tym miejscu, nie by\u0142oby w\u0142a\u015bciwie o\u00a0czym pisa\u0107. I\u00a0dobrze, bo wspomnienia o\u00a0wojnie nie s\u0105 miejscem na\u00a0skandale. Niestety poza cz\u0119\u015bci\u0105 oficjaln\u0105, uroczysto\u015bci w\u00a0Douamont mia\u0142y jeszcze swoj\u0105 opraw\u0119 \u201eartystyczn\u0105\u201d, kt\u00f3ra\u00a0ogl\u0105dana z\u00a0boku budzi\u0142a niesmak du\u017cego grona komentator\u00f3w i\u00a0francuskich polityk\u00f3w konserwatywnych.<\/p>\n

Aby uzmys\u0142owi\u0107 chaos konfliktu, niemiecki re\u017cyser Volker Schl\u00f6ndorff przy aprobacie w\u0142adz obu kraj\u00f3w zorganizowa\u0142 widowisko, polegaj\u0105ce na\u00a0bez\u0142adnym bieganie po\u00a0grobach poleg\u0142ych. Wraz z\u00a0szale\u0144czym akompaniamentem kilkunastu b\u0119bniarzy, grupa prawie 3,5 tys. nastolatk\u00f3w ruszy\u0142a na\u00a0siebie z\u00a0obu stron cmentarza, uprawiaj\u0105c przedziwny jogging mi\u0119dzy krzy\u017cami. Do\u00a0ca\u0142ego przedsi\u0119wzi\u0119cia pierwotnie zaanga\u017cowany by\u0142 r\u00f3wnie\u017c czarnosk\u00f3ry raper \u201eBlack M\u201d, kt\u00f3rego\u00a0wyst\u0119p w\u00a0ostatniej chwili odwo\u0142ano, kiedy okaza\u0142o si\u0119, \u017ce\u00a0w\u00a0jednej ze\u00a0swoich piosenek nazywa Francuz\u00f3w \u201eniewiernymi\u201d.<\/p>\n

Jeszcze w\u00a0dniu uroczysto\u015bci gromy na\u00a0organizator\u00f3w posypa\u0142y si\u0119 nie tylko ze\u00a0strony polityk\u00f3w Frontu Narodowego czy Republikan\u00f3w, ale\u00a0r\u00f3wnie\u017c samych Niemc\u00f3w. Jeden z\u00a0bardziej znanych dziennikarzy naszych zachodnich s\u0105siad\u00f3w Thomas Schmid, dosadnie skomentowa\u0142 ca\u0142\u0105 sytuacj\u0119 w\u00a0niedzielnym \u201eDie Welt\u201d: Cmentarze nie s\u0105 zwyk\u0142ym miejscem, nie s\u0105 ani boiskiem sportowym, tym bardziej nie stanowi\u0105 przestrzeni rozrywki, jak doda\u0142 Schmid Udawany pojedynek kolorowo ubranych m\u0142odych biegaczy nie ma niczego wsp\u00f3lnego z\u00a0agoni\u0105 i\u00a0\u015bmierci\u0105 setek tysi\u0119cy \u017co\u0142nierzy, kt\u00f3ra\u00a0dokona\u0142a si\u0119 sto lat temu. Nie wszyscy widz\u0105 jednak rzeczywisto\u015b\u0107 w\u00a0ten spos\u00f3b. Dla polskiego pisarza Jacka Dehnela, widowisko Schl\u00f6ndorff\u2019a by\u0142o bowiem udan\u0105 pr\u00f3b\u0105 obna\u017cenia absurdu ca\u0142ego konfliktu. Jak napisa\u0142 dobitnie na\u00a0swoim Facebooku: (\u2026) wojna to\u00a0nie jest z\u0142ota tr\u0105bka i\u00a0idealnie wyprasowana francuska flaga, jak to\u00a0sobie wyobra\u017ca pani Le Pen, to\u00a0nie s\u0105 wypolerowane buty, tylko ta gnij\u0105ca ciecz, wylewaj\u0105ca si\u0119 z\u00a0work\u00f3w [rozmieszczonych przy okopach \u2013 przyp. MM]: cia\u0142a, gn\u00f3j i\u00a0wszy. Chaos prawdziwego starcia w\u00a0jego mniemaniu usprawiedliwia zatem chaotyczno\u015b\u0107 \u201ewidowiska artystycznego\u201d. S\u0105dz\u0119, \u017ce\u00a0trudno o\u00a0lepsze podsumowanie kryzysu to\u017csamo\u015bci, z\u00a0kt\u00f3rym zmaga si\u0119 obecnie niemal ca\u0142a Europa. \u017byjemy w\u00a0ca\u0142kowitym pomieszaniu porz\u0105dk\u00f3w, a\u00a0mylenie cmentarzy ze\u00a0scen\u0105 teatraln\u0105 jest o\u00a0tyle symboliczne, co przera\u017caj\u0105ce.<\/p>\n

Chrze\u015bcija\u0144stwo od\u00a0zawsze otacza\u0142o czci\u0105 nekropolie, groby traktowa\u0142o z\u00a0szacunkiem a\u00a0o\u00a0zmar\u0142ych wspomina\u0142o w\u00a0modlitwach. Czy naprawd\u0119 musimy to\u00a0zmienia\u0107? Aby u\u015bwiadomi\u0107 sobie absurd \u201ejoggingu mi\u0119dzy krzy\u017cami\u201d, kt\u00f3ry\u00a0mogli\u015bmy zaobserwowa\u0107 pod\u00a0Verdun, wystarczy zada\u0107 jedno prowokacyjne pytanie: jak by\u015bmy zareagowali, gdyby\u00a0w\u00a0podobny spos\u00f3b uczczono jedn\u0105 z\u00a0rocznic wyzwolenia Auschwitz-Birkenau? Jak zareagowa\u0142by \u015bwiat na\u00a0p\u00f3\u0142maraton mi\u0119dzy barakami i\u00a0komorami gazowymi obozu koncentracyjnego? Gdzie\u015b istnieje granica przesuwania porz\u0105dk\u00f3w i\u00a0szukania nowych form wyrazu. Nekropolie nie s\u0105 miejscem na\u00a0eksperymenty, to\u00a0przestrze\u0144 powagi i\u00a0refleksji. I\u00a0niech tak zostanie.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Grupa m\u0142odych Niemc\u00f3w i\u00a0Francuz\u00f3w w\u00a0ramach \u201eperformansu\u201d uczci\u0142a pami\u0119\u0107 \u017co\u0142nierzy poleg\u0142ych pod\u00a0Verdun biegaj\u0105c po\u00a0ich grobach. By\u0107 mo\u017ce idea by\u0142a szczytna, ale\u00a0zamieniaj\u0105c cmentarze w\u00a0miejsca eksperyment\u00f3w artystycznych, naruszamy jedn\u0105 z\u00a0ostatnich \u015bwi\u0119to\u015bci kultury Zachodu \u2013 godne oddanie czci zmar\u0142ym. Kiedy tego typu rzeczy dziej\u0105 si\u0119 przy oficjalnym poparciu w\u0142adzy, rodzi si\u0119 zasadne pytanie: ile chrze\u015bcija\u0144skiego etosu zosta\u0142o dzisiaj w\u00a0Europie? W\u00a0po\u0142owie maja mia\u0142em okazj\u0119 uczestniczy\u0107 w\u00a0obchodach rocznicy bitwy o\u00a0Monte Cassino. Ceremonia, kt\u00f3ra\u00a0si\u0119 tam odby\u0142a z\u00a0udzia\u0142em weteran\u00f3w i\u00a0prezydenta, wyra\u017anie poruszy\u0142a r\u00f3wnie\u017c obecnych W\u0142och\u00f3w, kt\u00f3rzy\u00a0przywykli przecie\u017c do\u00a0podobnych uroczysto\u015bci. Pomi\u0119dzy rz\u0119dami bia\u0142ych krzy\u017cy, na\u00a0baczno\u015b\u0107 sta\u0142y poczty sztandarowe, reprezentacje wszystkich rodzaj\u00f3w si\u0142 zbrojnych, harcerze oraz\u00a0przedstawiciele szk\u00f3\u0142 im.\u00a0genera\u0142a W\u0142adys\u0142awa Andersa. Odby\u0142a si\u0119 msza \u015bwi\u0119ta, wyg\u0142oszono przem\u00f3wienia, od\u015bpiewano \u201eCzerwone maki\u201d i\u00a0oddano salw\u0119 honorow\u0105, kt\u00f3rej\u00a0echo ponios\u0142o si\u0119 a\u017c do\u00a0klasztoru. By\u0142a w\u00a0tym wszystkim szlachetna prostota, okazanie honoru poleg\u0142ym i\u00a0\u015bwiadomo\u015b\u0107 powagi miejsca, w\u00a0kt\u00f3rym si\u0119 przebywa. Nie zaburzy\u0142o jej nawet przybycie jednostki rekonstrukcji historycznej na\u00a0ameryka\u0144skich…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1561,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[177,32,256,31],"tags":[495,494,493],"class_list":["post-1560","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-historia-2","category-kultura-i-spoleczenstwo","category-polityka","category-publicystyka","tag-i-wojna-swiatowa","tag-jogging-miedzy-grobami","tag-verdun"],"yoast_head":"\n