Podobno, gdyby\u015bmy wyci\u0105gali wnioski z w\u0142asnych b\u0142\u0119d\u00f3w, historia by\u0142aby najnudniejsz\u0105 z nauk. Nawet je\u015bli co\u015b w tym jest, istnieje du\u017ca r\u00f3\u017cnica mi\u0119dzy nieuctwem, a celowym zapominaniem. Szczeg\u00f3lnie, gdy w gr\u0119 wchodz\u0105 nie tyle losy jednego cz\u0142owieka, co sumienie ca\u0142ych narod\u00f3w.\u00a0<\/strong><\/p>\n

Dok\u0142adnie takie wra\u017cenie odnios\u0142em po lekturze ksi\u0105\u017cki Christophera Hale „Kaci Hitlera”. Cho\u0107 traktuje ona o zagranicznych sojusznikach III Rzeszy walcz\u0105cych w jednostkach Waffen-SS, w rzeczywisto\u015bci jest czym\u015b wi\u0119cej ni\u017c kolejn\u0105, pozbawion\u0105 emocji militarn\u0105 monografi\u0105. W miejsce prostego schematu zbrodnicza III Rzesza – nieskalana Europa Brytyjczyk proponuje spojrze\u0107 na dzieje II wojny \u015bwiatowej szerzej, ods\u0142aniaj\u0105c „brudny sekret” starego kontynentu, a tym samym jego podw\u00f3jn\u0105 moralno\u015b\u0107.<\/p>\n

Zagraniczni kaci Hitlera<\/strong><\/p>\n

Na pocz\u0105tku warto wyja\u015bni\u0107 pewn\u0105 niezr\u0119czno\u015b\u0107 w t\u0142umaczeniu, kt\u00f3ra pozwoli spojrze\u0107 na problem z w\u0142a\u015bciwej perspektywy. „Hitler\u2019s Foreign Executioners” – bo tak brzmi w\u0142a\u015bciwy tytu\u0142 monografii – stawia nacisk, po pierwsze, na zagranicznych oprawc\u00f3w w armii Hitlera, po drugie, jest bezpo\u015brednim nawi\u0105zaniem i w jakim\u015b sensie polemik\u0105 ze s\u0142ynn\u0105 ksi\u0105\u017ck\u0105 Daniela Goldhagena „Hitler\u2019s Willing Executioners”. Obecna w ksi\u0105\u017cce Goldhagena hipoteza o typowo niemieckim i mieszcza\u0144skim charakterze Holocaustu, jest u Hale\u2019a nie tyle obalona, co uzupe\u0142niona o konieczny i cz\u0119sto marginalizowany kontekst mi\u0119dzynarodowego (oraz w wi\u0119kszo\u015bci przypadk\u00f3w dobrowolnego) zaci\u0105gu do Waffen-SS.<\/p>\n

Wystarczy bowiem wspomnie\u0107, \u017ce w 1944 r. ju\u017c po\u0142owa z tych elitarnych oddzia\u0142\u00f3w nie by\u0142a pochodzenia niemieckiego. Z biegiem lat coraz lu\u017aniej traktowana teoria przynale\u017cno\u015bci do rasy aryjskiej i nagl\u0105c\u0105 potrzeb\u0105 formowania nowych dywizji, pozwoli\u0142a Himmlerowi zwerbowa\u0107 ochotnik\u00f3w z wi\u0119kszo\u015bci kraj\u00f3w naszego kontynentu i nie tylko. Hiszpanie, Francuzi, Norwegowie, Du\u0144czycy, Belgowie, Finowie, \u0141otysze, Esto\u0144czycy, Ukrai\u0144cy, Rosjanie, Chorwaci, Arabowie a nawet Tybeta\u0144scy mnisi – wszyscy oni znale\u017ali si\u0119 w wielonarodowej armii III Rzeszy. Ta smutna i dla wielu narod\u00f3w niewygodna prawda, ka\u017ce brytyjskiemu pisarzowi i producentowi filmowemu u\u017cy\u0107 mocnych s\u0142\u00f3w o „kontynencie zbrodniarzy”, kt\u00f3ry dzi\u0119ki przedziwnej powojennej amnezji przerzuci\u0142 ci\u0119\u017car winy na zmitologizowanych i dawno zapomnianych „nazist\u00f3w”.<\/p>\n

Moralna amnezja<\/strong><\/p>\n

W niekt\u00f3rych fragmentach ksi\u0105\u017cki, gdzie Christopher Hale jedzie np. na obchody upami\u0119tniaj\u0105ce Legion \u0141otewski SS, wyra\u017anie mo\u017cna wyczu\u0107 osobiste zaanga\u017cowanie Autora w tropienie przejaw\u00f3w zacierania historii. Konsekwentnie dowodzi on, \u017ce nie ma czego\u015b takiego jak niewinni ochotnicy, kt\u00f3rzy motywowani ch\u0119ci\u0105 walki z bolszewizmem bez wiedzy o dokonywanych zbrodniach bili si\u0119 za swoje ojczyzny. Cho\u0107 motywacje ludzi by\u0142y r\u00f3\u017cne – od strachu przed „\u017cydoboszewizmem” po zwyk\u0142\u0105 chciwo\u015b\u0107 – wszystkie one splata\u0142y si\u0119 w wi\u0119zy uwik\u0142ania i zbrodnie ludob\u00f3jstwa dokonywane na froncie.<\/p>\n

Kwestia polska<\/strong><\/p>\n

Jednocze\u015bnie jest w tej ksi\u0105\u017cce co\u015b, co powinno nas cieszy\u0107. Wreszcie kt\u00f3ry\u015b z zagranicznych badaczy jasno i dobitnie opisa\u0142 skal\u0119 zbiorowego zamroczenia narodowym socjalizmem, jednocze\u015bnie zachowuj\u0105c odpowiednie proporcje w szafowaniu oskar\u017ceniami. Pytany o rol\u0119 Polski i jej wsp\u00f3\u0142udzia\u0142 w zbrodniach nazist\u00f3w odpar\u0142: „Ze 100% pewno\u015bci\u0105 mo\u017cna powiedzie\u0107, \u017ce Polacy nie uczestniczyli w Holokau\u015bcie jako sprawcy. Holokaust to zupe\u0142nie co\u015b innego ni\u017c lokalne pogromy. Idea, \u017ce mo\u017cesz zniszczy\u0107 ca\u0142y nar\u00f3d r\u00f3\u017cni si\u0119 od idei przemocy skierowanej w kierunku najbli\u017cszych s\u0105siad\u00f3w”. Wobec skali Europejskiego uwik\u0142ania w machin\u0119 wojenn\u0105 III Rzeszy, na ponury \u017cart zakrawa panuj\u0105cy w wielu krajach stereotyp Polaka-antysemity.<\/p>\n

Lektura ksi\u0105\u017cek takich jak ta nie jest \u0142atwa, i nie mo\u017ce by\u0107. Historia nie jest tylko zbiorem fakt\u00f3w, ale r\u00f3wnie\u017c opowie\u015bci\u0105 o ludziach i moralnych konsekwencjach ich wybor\u00f3w. Razi mnie, panuj\u0105ca w obecnej Europie ignorancja i zadziwiaj\u0105ce poczucie etycznej wy\u017cszo\u015bci nad reszt\u0105 \u015bwiata. Wielu naukowc\u00f3w, oskar\u017caj\u0105c np. Piusa XII o milczenie w obliczu wojny, przymyka jedno oko na fakt, \u017ce walczy\u0142o w niej prawe milion ochotnik\u00f3w spoza III Rzeszy. Wielu z nich wr\u00f3ci\u0142o do dom\u00f3w w aurze bohaterskich bojownik\u00f3w z bolszewizmem. Niestety nie chce si\u0119 przy tym pami\u0119ta\u0107, \u017ce wielu – jak gdyby przy okazji – kopa\u0142o przy tym do\u0142y dla \u017byd\u00f3w, kt\u00f3rzy byli przecie\u017c „komunistyczn\u0105 V kolumn\u0105 ka\u017cdego zachodniego kraju”.<\/p>\n

By\u0107 mo\u017ce teza, do kt\u00f3rej ostatecznie doszed\u0142 Brytyjczyk nie jest nowa, ale jak ma\u0142o kto przed nim, udowodni\u0142 on pieczo\u0142owicie i z klas\u0105, \u017ce Holocaustu nie da si\u0119 nazwa\u0107 po prostu zbrodni\u0105 niemieck\u0105. „Niemcy bardzo sprawnie administrowali innymi grupami narodowymi, kt\u00f3re wcielali do SS, a kt\u00f3re potem cz\u0119sto brudzi\u0142y sobie r\u0119ce za nich” – stwierdzi\u0142 w wywiadzie. Niestety po lekturze „Kat\u00f3w Hitlera” odnosi si\u0119 wra\u017cenie, \u017ce w du\u017cej mierze owych „brudnych r\u0105k” wiele os\u00f3b w Europie nadal nie umy\u0142o.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Podobno, gdyby\u015bmy wyci\u0105gali wnioski z w\u0142asnych b\u0142\u0119d\u00f3w, historia by\u0142aby najnudniejsz\u0105 z nauk. Nawet je\u015bli co\u015b w tym jest, istnieje du\u017ca r\u00f3\u017cnica mi\u0119dzy nieuctwem, a celowym zapominaniem. Szczeg\u00f3lnie, gdy w gr\u0119 wchodz\u0105 nie tyle losy jednego cz\u0142owieka, co sumienie ca\u0142ych narod\u00f3w.\u00a0 Dok\u0142adnie takie wra\u017cenie odnios\u0142em po lekturze ksi\u0105\u017cki Christophera Hale „Kaci Hitlera”. Cho\u0107 traktuje ona o zagranicznych sojusznikach III Rzeszy walcz\u0105cych w jednostkach Waffen-SS, w rzeczywisto\u015bci jest czym\u015b wi\u0119cej ni\u017c kolejn\u0105, pozbawion\u0105 emocji militarn\u0105 monografi\u0105. W miejsce prostego schematu zbrodnicza III Rzesza – nieskalana Europa Brytyjczyk proponuje spojrze\u0107 na dzieje II wojny \u015bwiatowej szerzej, ods\u0142aniaj\u0105c „brudny sekret” starego kontynentu, a tym samym jego podw\u00f3jn\u0105 moralno\u015b\u0107. Zagraniczni kaci Hitlera Na pocz\u0105tku warto wyja\u015bni\u0107 pewn\u0105 niezr\u0119czno\u015b\u0107 w t\u0142umaczeniu, kt\u00f3ra pozwoli spojrze\u0107 na problem z w\u0142a\u015bciwej perspektywy. „Hitler\u2019s Foreign Executioners” – bo tak brzmi w\u0142a\u015bciwy tytu\u0142 monografii – stawia nacisk, po pierwsze, na zagranicznych…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1444,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[177,32],"tags":[442],"class_list":["post-1443","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-historia-2","category-kultura-i-spoleczenstwo","tag-waffen-ss"],"yoast_head":"\n